"Τι είναι, τέλος πάντων, αυτή η Αντελιντελό;"

Τι είναι η Αντελιντελό;
Σκέψεις με αφορμή τη σειρά βιβλίων «Αντελιντελό»
Του Φίλιππου Μανδηλαρά

«Τι είναι, τέλος πάντων, αυτή η Αντελιντελό που τη βλέπω παντού τον τελευταίο καιρό;» με ρώτησε φίλη μαμά, ιδιαίτερα ενημερωμένη για τις τελευταίες κυκλοφορίες βιβλίων που θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν τα νηπιάκια παιδιά της. «Και σε τι διαφέρει, τέλος πάντων, στα θέματα που διαχειρίζεται;»
Σωστά. Αν κάτσω να βάλω κάτω τα θέματα που διαχειρίζεται στα τέσσερα βιβλιαράκια της η μικρή Αντελιντελό, δε θα βρω κάποια διαφορά από το 80% των βιβλίων που απευθύνονται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας και τα οποία μπορεί να ξεφυλλίσει κάποιος σ’ ένα βιβλιοπωλείο: φοβίες γενικώς και ανησυχίες, θυμός, γκρίνια, απώλεια ως και θάνατος, καλοί τρόποι, διαχείριση ελεύθερου χρόνου, μικρά αδελφάκια και ζήλιες, νυχτερινά και άλλα «ατυχήματα», ασθένεια, οικολογική ευαισθητοποίηση, διατροφή… Ουφ, το διαχρονικό top twenty στο παιδικό τμήμα οποιουδήποτε βιβλιοπωλείου που λυγίζει από το βάρος της υπερπροσφοράς. 
Ας μην τα ισοπεδώνουμε όλα όμως. Υπάρχει ο τρόπος που λέγονται τα πράγματα, υπάρχει η εικόνα που τα συνοδεύει, η γραφιστική φροντίδα… Υπάρχει και το χαρτί που χρησιμοποιείται, το σχήμα του βιβλίου, το εξώφυλλο –η συσκευασία τελικά–, αλλά στην ουσία πρόκειται για τις ίδιες θεματικές, την ίδια προσφορά στις ίδιες ανησυχίες γενιών και γενιών γονέων που μοιάζουν να εμπιστεύονται όλο και λιγότερο το ένστικτό τους στην αφήγηση αυτοσχέδιων ιστοριών που θα γαληνέψουν τα παιδάκια τους. 

Σύμφωνοι, αλλά ποια είναι η διαφορά της Αντελιντελό τελικά, εκτός από το αισθητικό κομμάτι;  Ότι έχει συγκεντρωμένα όλα τα SOS, ας πούμε;
Ίσως, αν και αυτό οφείλεται στο ότι η Αντελιντελό είναι κόμικς που ξεκίνησε ως αυτοτελείς σύντομες ιστορίες σε καρεδάκια μέσα στις σελίδες ενός περιοδικού για παιδιά και κατέληξε να εκδίδεται σε τόμους που περιλαμβάνουν τις πιο πετυχημένες ιστορίες της. 
Κόμικς λοιπόν. 
Την αρχή για μια νέα γενιά κόμικς (γιατί δε σκοπεύω να αναφερθώ στα καρεδάκια του μέγιστου Νίκου Μαρουλάκη με τα οποία μεγάλωσαν οι σημερινοί 40άρηδες γονείς, είτε αυτά προέρχονται από τη Φρουτοπία είτε από τα δικά του βιβλία και τις συμμετοχές του σε παιδικά περιοδικά ή ένθετα εφημερίδων) έγινε στα τέλη της περασμένης δεκαετίας, όταν οι εκδόσεις Κόκκινο μας γνώρισαν τον αγαπημένο γαϊδαράκο των Γάλλων πιτσιρικάδων, τον Αριόλ, που πάθιαζε μια εποχή τους αναγνώστες των πρώτων τάξεων του γαλλικού δημοτικού μέσα από τις σελίδες του J’aime lire, περιοδικού φάρου για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να εξελίξει κάποιος την παιδική λογοτεχνία δημιουργώντας φυτώρια συγγραφέων, εικονογράφων και αναγνωστών, φυσικά. 
Σημειώνω ότι το J’aime lire είναι το μηνιαίο περιοδικό που εκδίδουν οι εκδόσεις Bayard για αναγνώστες 7-9 ετών. Τα πιο μικρά παιδιά έχουν το Popi και το Pomme d’ Api για να διαβάσουν, τα πιο μεγάλα άλλα περιοδικά. Κι αν αναφέρομαι στις συγκεκριμένες εκδόσεις, είναι αφενός επειδή αποτελούν τους πρωτοπόρους στα κόμικς για παιδιά κι αφετέρου επειδή είναι ο μοναδικός τροφοδότης κόμικς για παιδιά 3-9 ετών στην ελληνική αγορά (Αριόλ, εκδ. Κόκκινο, Αντέλ η τρομερή, εκδ. Κλειδάριθμος, Τοτός, εκδ. Χάρτινη Πλατεία και τώρα η Αντελιντελό) απ’ όσο γνωρίζω. 

Μέσα από τη διαδικασία της δοκιμαστικής σχέσης με το κοινό, λοιπόν, δημιουργήθηκε σιγά σιγά η Αντελιντελό [ιδέα των Μαρί Ανιές Γκοντρά (κείμενο) και Φρεντ Μπεναλιά (εικόνες)] που ξεπήδησε από τις σελίδες του Pomme d’ Api αυτή τη φορά, του περιοδικού που απευθύνεται σε προσχολικές ηλικίες. 
Η Αντελιντελό αγαπήθηκε για τον φιλοσοφημένο, ανυπόταχτο, ζωηρό και εύθυμο χαρακτήρα της, για τις αφάνταστα αστείες υπαρξιακές κουβέντες της με το alter ego της, το τερατάκι Μουτσού, και για τον πολύ σύγχρονο τρόπο με τον οποίο λύνει τα προβλήματά της. Στην πορεία, μάλιστα, κατά τις επιταγές της εποχής όπου ο ενήλικος αναγνώστης επιζητά μια συναισθηματο-ψυχολογική συμβουλή, η τελευταία σελίδα του κόμικ αφιερώνεται σε αυτή, δίχως να ξεφεύγει ευτυχώς από το πνεύμα της ηρωίδας. 
Έτσι, τεύχος με το τεύχος, η Αντελιντελό μεγάλωνε, ώσπου συγκέντρωσε κάμποσες από τις ιστορίες της και κυκλοφόρησε το «Αντελιντελό, φέρνει το κέφι στο λεπτό» (διαβάστε «Το τρενάκι των σκέψεων» για να καταλάβετε τη σπιρτάδα στο πνεύμα της), στη συνέχεια το «Σιγά μη βαρεθώ» (λατρεύω το τέλος της ιστορίας «Το αυτοκίνητο ή πώς να μη βαριέσαι σ’ ένα μεγάλο ταξίδι»), ακολούθησε το «Ο μπαμπάς, η μαμά, ο αδελφός μου κι εγώ» (πανέξυπνη η ιστορία «Πηγαίνοντας για ύπνο ή πώς να μάθουμε τι κάνουν οι μπαμπάδες και οι μαμάδες όταν εμείς κοιμόμαστε») και τελευταίο το «Αντελιντελό – Και τέρμα ο φόβος!» όπου μαθαίνουμε και τον μεγάλο φόβο του Μουτσού.

Εικονογραφικό περιβάλλον οικείο κι ασφαλές δίχως περιττές πληροφορίες, χιούμορ ως εργαλείο ανατροπής και στάση ζωής, καθημερινές, οικείες καταστάσεις και μια ηρωίδα που, αν την αγαπήσεις, δε θα ξεκολλήσεις. Να τι είναι η Αντελιντελό: ένα κορίτσι της ηλικίας του που ξεπήδησε από την τριβή των δημιουργών της με το γαλλικό κοινό. 
Μέχρι να αποκτήσει και το ελληνικό κοινό αντίστοιχους ήρωες που να προέρχονται από αντίστοιχες διαδικασίες, ας επικαιροποιήσουμε οι μεταφραστές τα γαλλικά μας – τι άλλο;